Yalan Tanıklık (Şahitlik) Suçu Nedir?

Ofisimiz, Yalan Tanıklık (Şahitlik) Suçu alanında karşılaşılabilecek tüm sorunlarla ilgili danışmanlık, iş ve dava takibi süreçlerinde hizmet vermektedir. 

Yalan Tanıklık (Şahitlik) Suçu ile ilgili düzenlemeler, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda düzenlenmiştir. 

Tanık dinlemeye yetkisi olan veya kurul karşısında gerçeğe aykırı olarak beyanda bulunulmasıdır. Bu konu Türk Ceza Kanunu 272. Maddesinde Düzenlenmiştir. Tanık beyanı ceza muhakemesi tarafından tercih edilmektedir. Fakat kaynağında insan olması beyanın güvenirliği konusunda sarsıcı olabilmektedir. Muhakemede tanığın verilmiş birtakım yükümlülükler bulunmaktadır. Bunlardan birisi tanığın ve dürüst bir şekilde beyanda bulunmasıdır. Yalancı tanıklık suçu ile tanığın bu yükümlülüğe uygun davranmayarak muhakemenin amacını tehlikeye düşürmesinden dolayı yalan beyanda bulunana kişi cezaya alır.

Yalan tanıklık suçu Türk Ceza Kanununda Adliyeye Karşı Suçlar başlığı altında düzenlenmiştir.

Tanıklık; yaşanan bir olayın görgüsü veya bilgisi olan kimsenin beş duyu organıyla edindiği bilgileri tanık dinlemeye yetkisi olan makam önün anlatmasıdır.

Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre yalancı tanıklık suçunun oluşabilmesi için kurul önünde veya tanık dinlemeye yetkisi olan bir kişinin önünde yapılması şarttır. Ceza muhakemesinde, tanık dinlemeye yetkili makam soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısıdır. Kovuşturma evresinde ise mahkeme, asıl dosya hakimi veya vekaleten dosya hakimi olan hakimdir. Kolluk tanık dinlemeye yetkisi yoktur. Kolluğun faaliyeti bilgi toplamaktır. Kolluk önünde tanığın yalan beyanda bulunması yalancı şahitlik suçunun hükümlerine tabi tutulmayacaktır. 

Yalan tanıklık suçu, iki farklı yolla işlenebilmektedir. 

1. Gerçeğe aykırı şahitlik yapmak, yargılama konusu olay hakkında bilerek gerçeğe aykırı beyanda bulunmak, ispat için önemli olduğu öngörülen durumlar hakkında yalan söylemek, inkar etmek suretiyle
2. Tanığın kendisine sorulan sorularda olay hakkında önemsiz bulduğu ya da unutarak beyanda bulunma durumları

Yalancı şahitlik suçu Türk Ceza Kanunu 272. Maddesinde düzenlenmiş olup şu şekildedir. 

1. Hukuka aykırı bir fiil nedeniyle başlatılan bir soruşturma kapsamında tanık dinlemeye yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye, dört aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.
2. Mahkeme huzurunda ya da yemin ettirerek tanık dinlemeye kanunen yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
3. Üç yıldan fazla hapis cezasını gerektiren bir suçun soruşturma veya kovuşturması kapsamında yalan tanıklık yapan kişi hakkında iki yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
4. Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişi ile ilgili olarak gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olması koşuluyla, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.
5. Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olması koşuluyla; yalan tanıklık yapan kişi, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.
6. Aleyhine yalancı yanıklıkta bulunan kimsenin ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
7. Aleyhine tanıklıkta bulunulan kimsenin mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, altıncı fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır.
8. Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişi hakkında hapis cezası dışında adlî veya idari bir yaptırım uygulanmışsa; yalan tanıklıkta bulunan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Şeklinde ifade edilmiştir.

Yalan tanıklık şikayete bağlı bir suç değildir. Suç şikayete bağlı olmasa da kişi yalancı şahitlik suçunu işleyen kişiden şikayetçi olabilir. Şikayette bulunan kişi sonradan şikayetinden vazgeçmiş olsa bile kamu davası olarak devam edecektir. Suçun şikayete bağlı olmadığı durumlarda şikayetten vazgeçmenin bir hükmü yoktur.

Etkin pişmanlık, kişinin işlemiş olduğu suçtan bir zaman sonra kendi özgür iradesiyle vazgeçmesidir. Yalancı tanıklık durumunda etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanabilmek için, failin yalan söylediği itiraf etmesi ve olayın doğrusunu söylemesi gerekmektedir. 

Yalan tanıklık suçunda etkin pişmanlık durumunda uygulanacak hükümler;

1. Aleyhine tanıklık yapılan kişi hakkında bir hak kısıtlamasını veya yoksunluğunu sonuçlayacak nitelikte karar verilmeden veya hükümden önce gerçeğin söylenmesi halinde, cezaya hükmolunmaz.
2. Aleyhine tanıklık yapılan kişi hakkında bir hak kısıtlamasını veya yoksunluğunu sonuçlayacak nitelikte karar verildikten sonra ve fakat hükümden önce gerçeğin söylenmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisinden yarısına kadarı indirilebilir.
3. Aleyhine tanıklık yapılan kişi hakkında verilen mahkûmiyet kararı kesinleşmeden önce gerçeğin söylenmesi halinde, verilecek cezanın yarısından üçte birine kadarı indirilebilir.

Yalancı tanıklık suçu şikayete bağlı suçlar arasında yer almadığından dolayı yalancı şahitlik durumunda şikayet dava zamanaşımı süresi olan 8 yıl içerisinde yapılması gerekmektedir.

Yalancı tanıklık suçu uzlaşma kapsamında yer alan suçlar arasında yer almamaktadır. Uzlaşma tanım olarak yargılama sürecinde şüpheli veya sanık ile suçtan zarar görenler arasında anlaşma sağlanması için görevlendirilen aracılık birimidir. Yalancı şahitlik suçunda tarafların anlaşmış olmaları bir anlam ifade etmez.

Türk Ceza Kanunu’na göre aşağıda yalancı şahitlik yapan kişiye ceza indirimi verileceği gibi ceza verilmeme durumları da mümkündür.

1. Kendisinin, üstsoy, altsoy, eş veya kardeşinin soruşturma ve kovuşturmaya uğramasına neden olabilecek bir hususla ilgili olarak yalan tanıklıkta bulunması,
2. Tanıklıktan çekinme hakkı olmasına rağmen, bu hakkı kendisine hatırlatılmadan gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapması,

Halinde, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Adli para cezası, yalancı şahitlik suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası, belli koşullar doğrultusunda adli para cezasına çevrilebilmektedir. 

HAGB, belirlenmiş olan şartların sağlanması halinde sanık üzerine bazı yükümlülükler yüklenir. Denetim sürecinde kişinin suç işlememesi ve verilen yükümlülükleri yerine getirmesi durumunda kamu davası hiç açılmamış ve sanık hakkında hiç ceza verilmemiş gibi sonuç meydana gelir. 

Erteleme, mahkeme tarafından belirlenmiş olan cezanın, hapishanede infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Yalancı şahitlik suçuyla yargılanan sanık hapis cezasının ertelenmesi de mümkündür.

Yalan tanıklık suçu işleyen kişinin adli sicil kaydına yani sabıka kaydına işler. Ancak cezanın infaz edilmesiyle birlikte bu suç sabıka kaydından silinmesi gerekmektedir. Bu durumda silme ile ilgili gerekli işlemler yapılması gerekir.

Yalan tanıklık suçu işleyen kişinin memur olmasına engel bir durumdur. Ancak mahkeme kararınca verilen cezanın bir yılın altında kalması halinde memur olmaya engel teşkil etmeyecektir. 

Sizin de yukarıda belirttiğimiz türde Yalan Tanıklık (Şahitlik) Suçu kapsamına giren bir hususta yaşadığınız bir ihtilaf veya destek almak istediğiniz bir husus varsa, bize iletişim kısmında bulunan numaralarımızdan veya Whatsapp iletişim hattımızdan ulaşarak danışmanlık hizmeti alabilir veya avukatlarımızla yüz yüze görüşmek için randevu oluşturabilirsiniz.

1.Yalan Tanıklık Suçunun Cezası Nedir?

Yalan tanıklık yapan kişiye 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilir.

2.Yalan Tanıklık Suçu Şikayete Bağlı Bir Suç mudur?

Yalancı tanıklık suçu, şikayete bağlı suçlar arasında yer almamaktadır. 

3.Yalan Tanıklık Suçunda Uzlaşma Mümkün müdür?

Yalancı tanıklık suçu, uzlaşma kapsamı dışında yer almaktadır.

4.Yalan Tanıklık Suçunun Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. 

5.Yalan Tanıklık Suçu Adli Para Cezasına Çevrilebilir Mi?

Yalan tanıklık suçunun cezası adli para cezasına çevrilmesi mümkündür. 

6.Yalan Tanıklık Suçu Sicile İşler mi?

Hakim yalan söylediğinizi düşünerek Cumhuriyet Savcılığına bildirmesi halinde hapis cezası alabilirsiniz. Bu durum ise sicilinize işleyecektir. 

7.Yalan Tanıklık Yaptığı İspatlanan Kişi Devlet Memuru Olabilir Mi?

Yalan tanıklık suçu memur olmaya engel olan bir durumdur. Ancak cezanın 1 yıl altında verilmesi halinde memur olmaya engel olmayacaktır. 

8.Yalan Tanıklık Suçunda Görevli Mahkeme Neresidir?

Yalan tanıklık suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir. 

9. Yalan Tanıklık Suçunda Maddi ve Manevi Tazminat Talep Edilebilir Mi?

Haksız eylemlere maruz kalan kişinin uğramış olduğu zararlar, ekonomik kayıp, psikolojik çöküntüler göz önünde bulundurularak maddi ve manevi tazminat davası açma hakkı sahiptir.