Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Nedir?

Ofisimiz, ölünceye kadar bakma sözleşmesi hakkında karşılaşılabilecek tüm sorunlarla ilgili danışmanlık, iş ve dava takibi süreçlerinde hizmet vermektedir.

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda düzenlenmiştir. 

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi iki taraflı ve karşılıklı borç doğuran bir sözleşme türüdür. Borçlar hukukunda düzenlenmiş olan bu sözleşme miras hukukundaki etkileri nedeniyle miras davalarında da sıklıkla karşımıza çıkan bir konudur. Ölünceye kadar bakma sözleşmesi bakım borçlusunun, bakıma ihtiyacı olan kişinin öleceği zamana kadar her türlü bakım ve ihtiyaçlarını gidermesi ve gözetmeyi kabul ettiği sözleşmedir. Bu sözleşmenin konusu bakım borçlusunun, bakım alacaklısının yaşadığı süreç boyunca bakımını üstlenerek buna ilişkin göstermiş olduğu tüm hassasiyetler ve özeni sözleşmede belirtilen bakım alacaklısının ihtiyaçlarına cevap vermeyi taahhüt eder. Bakım alacaklısı ise üzerine kayıtlı olan malvarlığının bir kısmını veya tamamını bakım borçlusuna karşı vaat etmektedir. 

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin yapılabilmesi için öncelikle tarafların olması gerekmektedir. Sözleşmenin bir tarafı bakım borçlusu diğer taraf ise bakım alacaklısıdır. Bakım borçlusu, sözleşmede bakım alacaklısının ölene kadar ona bakmayı ve sözleşmede belirtilen unsurların yerine getireceği sözleşme kapsamında alacaklıya karşı sorumluluklarını yerine getireceğini vaat eden kişidir. Bakım alacaklısı ise, bakım borçlusunun ölene kadar kendisine bakmayı kabul etmesiyle mal varlığının bir kısmını veya tamamını bakım borçlusu olan kişiye vermeyi taahhüt etmesidir. 

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi için gerekli evraklar aktin yapılacağı yere göre değişkenlik göstermektedir. Bu sözleşme Tapu Sicil Müdürlüğünde, Noterde veya Sulh Hakimliğince hazırlanabilmektedir.

Tapu Sicil Müdürlüğünde hazırlanması halinde;

1. Sözleşmeye konu olan taşınmazın tapu senedi
2. Bakım borçlusunun ve bakım alacaklısının veya bu kişileri temsil edenler ile birlikte tanıklık yapacak olan iki tanığın kimlikleri 
3. Sözleşmenin hazırlanması için tarafların ikişer adet fotoğrafları 
4. Taşınmazın emlak beyan değerini gösteren belediyeden alınmış belge 

Noterde ve Sulh Hakimliğinde hazırlanması halinde;

1. Mevzuatta öngörülen şartlara uygun şekilde hazırlanmış olan aktin aslı veya onaylanmış örneği
2. Bakım borçlusuna yazılı olarak verilmiş olan taşınmazın tescili yetkisi
3. Sözleşmede açıkça bakım borçlusuna taşınmazın tescil yetkisi verilmemiş ise bakım alacaklısının istemi veya buna ilişkin mahkeme kararı 
4. Bakım borçlusunun fotoğrafı
5. Taşınmazın emlak beyan değerini gösteren belediyeden alınmış belge 

Kişilerin sahip oldukları mallar üzerindeki tasarrufları konusunda herhangi bir kısıtlama yoktur. Yani kişiler ölünceye kadar kazanmış ve sahip oldukları malları tasarruf edebilmektedir. Ancak kanun koyucu ölüme bağlı yapılan tasarruflar konusunda düzenlemeler yaparak ölenin yasal mirasçılarının hak kaybı yaşamamasını amaçlamıştır. 

Saklı Pay Mirasçı: Saklı pay mirasçı saklı paya sahip olan yasal mirasçıdır. Saklı pay mirasçısı miras bırakan kişinin hısımlığı ile mirasçılık hakkı kazanmış olan kişilerdir. Bu kişiler; miras bırakanın eşi, çocukları, annesi, babası olarak öngörülmüştür. 

Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle taahhüt edilen malvarlığı bakım alacaklısına devredilmesi saklı pay alacaklarının haklarına tecavüz edilmesi mümkündür. Bu durumun gerçekleşmesinde bu mirasçılar tenkis davası açabilirler.

Tenkis Davası: Tenkis davası saklı pay mirasçılarının haklarının ihlal edilmesi durumunda kaybetmiş olduğu hakları geri kazanmak için açmış oldukları dava türüdür. Ölünceye kadar bakma sözleşmesiyle saklı pay mirasçılarının tecavüz varsa mirasçı tenkis davası açabilmektedir.

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi iptal ve tenkisi mümkündür. Bakım alacaklısı sözleşmede yer alan unsurları yerine getirmiyor ise yoksun kalan nafaka alacaklıları sözleşmenin iptalini talep edebilir. Fakat hakim iptal yerine bakım borçlusundan temin edilmek üzere nafaka alacaklarını talep edebilir. 

Bakım alacaklısı olan kişi bakım borçlusunun ölmesinden itibaren 1 yıl içerisinde sözleşmesinin feshi edilmesi talep edebilmektedir. 

Miras bırakanın eşi, annesi, babası ve altsoyunun saklı payların ihlal edilmesi durumunda tenkis davası açmaları mümkündür.

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinde bakım alacaklısına sözleşme ile sağlanan hak bir başkasına devredilmesi mümkün değildir.

MADDE 611- Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bakım borçlusunun bakım alacaklısını ölünceye kadar bakıp gözetmeyi, bakım alacaklısının da bir malvarlığını veya bazı malvarlığı değerlerini ona devretme borcunu üstlendiği sözleşmedir. Bakım borçlusu, bakım alacaklısı tarafından mirasçı atanmışsa, ölünceye kadar bakma sözleşmesine miras sözleşmesine ilişkin hükümler uygulanır.

MADDE 612- Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, mirasçı atanmasını içermese bile, miras sözleşmesi şeklinde yapılmadıkça geçerli olmaz. Sözleşme, Devletçe tanınmış bir bakım kurumu tarafından yetkili makamların belirlediği koşullara uyularak yapılmışsa, geçerliliği için yazılı şekil yeterlidir.

MADDE 613- Bakım borçlusuna bir taşınmazını devretmiş olan bakım alacaklısı, haklarını güvence altına almak üzere, bu taşınmaz üzerinde satıcı gibi yasal ipotek hakkına sahiptir.

MADDE 614- Bakım alacaklısı, sözleşmenin kurulmasıyla bakım borçlusunun aile topluluğuna katılmış olur. Bakım borçlusu, almış olduğu malların değerine ve bakım alacaklısının daha önce sahip olduğu sosyal durumuna göre hakkaniyetin gerektirdiği edimleri, bakım alacaklısına ifa etmekle yükümlüdür. Bakım borçlusu, bakım alacaklısına özellikle uygun gıda ve konut sağlamak, hastalığında gerekli özenle bakmak ve onu tedavi ettirmek zorundadır. Kabul ettikleri kişilere ölünceye kadar bakma amacıyla kurulmuş olan kurumların bakım borcunun kapsamı ve ifası, kendilerince hazırlanarak yetkili makamların onayından geçen genel düzenlemelerle belirlenir. Bu düzenlemeler, sözleşmenin içeriğinden sayılır.

MADDE 615- Bakım alacaklısı, ölünceye kadar bakma sözleşmesi yüzünden kanuna göre nafaka yükümlüsü olduğu kişilere karşı yükümlülüğünü yerine getirme imkânını kaybediyorsa, bundan yoksun kalanlar sözleşmenin iptalini isteyebilirler. Hâkim, sözleşmenin iptali yerine, bakım borçlusunun ifa edeceği edimlerden mahsup edilmek üzere, bakım alacaklısının nafaka yükümlüsü olduğu kişilere nafaka ödemesine karar verebilir. Mirasçıların tenkis ve alacaklıların iptal davası açma hakları saklıdır.

MADDE 616- Tarafların edimleri arasında önemli ölçüde oransızlık bulunur ve fazla alan taraf kendisine bağışta bulunulma amacı güdüldüğünü ispat edemezse diğer taraf, altı ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, sözleşmeyi her zaman feshedebilir. Bu oransızlığın tespitinde, ilgili sosyal güvenlik kurumunca, bakım borçlusuna verilenin değerine denk düşen anapara değeri ile bağlanacak irat arasındaki fark esas alınır. Sözleşmenin sona erdirilmesi anına kadar geçen sürede ifa edilmiş edimler, anapara ve faiziyle birlikte değerlendirilerek, denkleştirme sonucunda alacaklı çıkan tarafa geri verilir.

MADDE 617- Sözleşmeden doğan borçlara aykırı davranılması sebebiyle sözleşmenin devamı çekilmez hâle gelir veya başkaca önemli sebepler sözleşmenin devamını imkânsız hâle getirir ya da aşırı ölçüde güçleştirirse, taraflardan her biri sözleşmeyi önel vermeksizin feshedebilir. Sözleşme bu sebeplerden birine dayanılarak feshedildiği takdirde kusurlu taraf, aldığı şeyi geri verir ve kusursuz tarafa, bu yüzden uğradığı zarara karşılık uygun bir tazminat ödemekle yükümlü olur. Hâkim, sözleşmenin önel verilmeksizin feshini yerinde bulabileceği gibi, taraflardan birinin istemiyle veya kendiliğinden, aile topluluğu içinde yaşamalarına son vererek, bakım alacaklısına ömür boyu gelir bağlayabilir.

MADDE 618- Bakım borçlusu ölürse bakım alacaklısı, bir yıl içinde sözleşmenin feshini isteyebilir. Bu durumda bakım alacaklısı, bakım borçlusunun iflası hâlinde, iflas masasından isteyebileceği miktara eşit bir paranın kendisine ödenmesini, bakım borçlusunun mirasçılarından isteyebilir.

MADDE 619- Bakım alacaklısı, hakkını başkasına devredemez. Bakım borçlusunun iflası hâlinde bakım alacaklısı, borçlunun ödemekle yükümlü olduğu dönemsel gelirin elde edilebilmesi için ilgili sosyal güvenlik kurumunca ödenmesi gereken anapara değerine eşit bir parayı, iflas masasına alacak kaydettirme hakkını elde eder. Bakım alacaklısı, bu alacağını karşılamak üzere, üçüncü kişilerce borçluya karşı yürütülmekte olan hacze katılabilir.

Sizin de yukarıda belirttiğimiz türde ölünceye kadar bakma sözleşmesi kapsamına giren bir hususta yaşadığınız bir ihtilaf veya destek almak istediğiniz bir husus varsa, bize iletişim kısmında bulunan numaralarımızdan veya Whatsapp hattımızdan ulaşarak danışmanlık hizmeti alabilir veya avukatlarımızla yüz yüze görüşmek için randevu oluşturabilirsiniz.

1.Tapuda Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Yapılabilir Mi?

Tapu sicil müdürlüğünde resmi senet şeklinde yapılabilmektedir.

2.Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Resmi Olarak Yapılması Zorunlu mudur?

Menkul (taşınır) mallar dışarda haricinde olan sözleşmeler hukuka uygun olarak resmi şekilde yapılması zorunludur.

3.Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinde Neler İçermektedir?

Para, araç, eşya, arsa, tarla, ev, işyeri, devre mülk gibi mallar için bu sözleşme söz konusu olabilmektedir.

4.Üçüncü Bir Kişiye Ait Olan Taşınır Veya Taşınmaz Mal Sözleşmeye Konu Olabilir Mi?

3. kişilere ait menkul veya gayrimenkul sözleşmeye konu olabilmektedir. Böyle bir durumda 3. Kişinin rızası olması gerekmektedir.

5.Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Hazırlanabilmesi İçin Bakım Alacaklısı Hasta Olması Zorunlu Mu?

Bakım alacaklısının yaşlı, hasta veya yardıma muhtaç durumunda olma şartı aranmamaktadır.

6.Bakım Alacaklısının Vefat Etmesinden Sonra Mirasçılar Tarafından Şekil Noksanlığı Sebebiyle Sözleşme İptal Ettirilebilir Mi?

Varisler böyle bir iddia gerekçesiyle iptal davası açabilirler.

7.Bakım Alacaklısının Devretmiş Olduğu Malları Bakım Borçlusu Satabilir Mi?

Mülkiyetine hak kazanmış olduğu taşınır veya taşınmaz malların satışını yapabilir.

8.Ölünceye Kadar Başka Sözleşmesinde Taraflar Kimlerdir?

Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin tarafları bakım borçlusu ve bakım alacaklısıdır.

9.Bakım Alacaklısının Yasal İpotek Hakkı Var Mıdır?

Bakım borçlusuna haklarını devretmiş olan bakım alacaklısı haklarını güvence altına alabilmek için yasal ipotek hakkına sahiptir.