Kıdem Tazminatı Nedir?

Ofisimiz, kıdem tazminatı alanında karşılaşılabilecek tüm sorunlarla ilgili danışmanlık, iş ve dava takibi süreçlerinde hizmet vermektedir. 

Kıdem tazminatı ile ilgili düzenlemeler, 1475 sayılı İş Kanunu düzenlenmiştir. 

Bir işçinin kıdem tazminatı en temel hakkıdır. İşçinin çalıştığı yerden ayrılırken geçmiş dönemlerde göstermiş olduğu hizmetlerine karşılık olarak işveren tarafından 1475 sayılı İş Kanununa göre ödenmesi gereken toplu paraya kıdem tazminatı denilmektedir. İşçinin hangi hallerde kıdem tazminatı alabileceği konusunda ise yine İş Kanununda açık ve net bir şekilde belirtilmiştir. Buna göre işçinin çalışmış olduğu iş yerinde minimum bir yıl kesintisiz olarak çalışmış olması kıdem tazminatı talep edebilmenin ön şartıdır. Diğer bir şart ise iş sözleşmesinin kıdem tazminatına hak kazandırıcı bir biçimde sona ermesidir. Yani işçinin haklı bir sebep olmaksızın işveren tarafından çıkarılması halinde kıdem tazminatına hak kazandığını söylenebilmektedir. Bunlara ek olarak emeklilik sebebiyle iş akdinin sonlanması, kadının, evlenmesi, erkeğin zorunlu askerlik görevi nedeniyle iş sözleşmesinin sona ermesi bu kapsam içinde yer almaktadır. İşçiye bu haklı sebeplerden dolayı kıdem tazminatı verilmemesi halinde işçi yasal yollara başvurarak talep edebilecektir.

1. İşçi ve işveren arasında iş sözleşmesi bulunmalıdır.
2. İşçi en az kesintisiz 1 yıl çalışmış olması gerekmektedir.
3. İş sözleşmesi kıdem tazminatını hak edecek şekilde sonlanmış olması gerekmektedir.
4. İşten haksız yere çıkarılmış olması gerekmektedir.
5. Hayatını kaybetmiş olması gerekmektedir.

Kıdem tazminatı alabilmek için aşağıda belirtmiş olduğumuz maddelerden herhangi birinin gerçekleşmesi gerekmektedir.

1. İşverenin, kanunda belirtilen haklı sebepler hiçbir maddesine dayanmadan çalışanı işten çıkarması
2. İş sözleşmesine belirtilen işin, çalışanın sağlığına ya da yaşamını tehlikeye sokması
3. İşveren veya çalışlardan birisinin taşıdığı bulaşıcı hastalığa yakalanması
4. İşverenin, işe başlayacak olan kişiye yapacağı iş ile ilgili yanlış bilgeler vermesi
5. Çalışana veya aile fertlerinden herhangi birisine işveren tarafından hakaret edilmesi, onur kırıcı sözler söylemesi veya cinsel tacizde bulunması
6. İşverenin çalışandan yasa dışı bir iş yapması için zorlaması
7. Çalışanın emekliliğe hak kazanmış olması 
8. Malullük durumunun oluşması

Yukarıda belirtmiş olduğumuz durumlardan herhangi birinin meydana gelmesi sonucu çalışan kıdem tazminatı almaya hak kazanmış olur.

İşçi şu durumlarda kıdem tazminatı alamaz.

1. İşçinin kendi ihmali sebebiyle hastalanması, engelli duruma düşmesi ve buna bağlı olarak işe devam etmemesi
2. İşçinin işe başlamadan önce işverene kendisi hakkında yanlış bilgiler vermesi
3. İşçinin işverenin ailesine veya kendisine hakaret edilmesi, onur kırıcı sözler söylemesi veya cinsel tacizde bulunması
4. Çalışanın meslek sırlarını ifşa etmesi
5. İşçinin iş güvenliğini tehlikeye sokacak hallerde bulunması
6. Çalışanın tutuklanması

Bu durumların gerçekleşmesi halinde çalışan kıdem tazminatına hak kazanamaz.

Zamanaşımı süresi iş sözleşmesinin feshine göre değişiklikler göstermektedir. 25/10/2017 tarihinden önce yapılan iş sözleşmelerinde zamanaşımı süresi on yıldır. Bu tarihten sonra yapılan iş sözleşmelerinin zamanaşımı süresi ise beş yıldır. Her iki durumda da zamanaşımı süresi sözleşmenin feshi edilmesi ile başlar. 

Sırayla belirtecek olursak eğer bunlar; temettü, bayram harçlığı, taşıt yardımı, yıpranma tazminatı, sağlık yardımı, devamlı ödenen primler, mali sorumluluk tazminatı, yemek yardımı, kasa tazminatı, gıda yardımı, yakacak yardımı, aylık ödenen eğitim yardımı, konut yardımı, giyecek yardımı, erzak yardımı, sosyal yardım niteliğinde ayakkabı ya da bedeli, unvan tazminatı, aile yardımı, çocuk yardımı, yıllık izin ücreti, evlenme yardımı, hafta tatil ücreti, hastalık yardımı, genel tatil ücreti, doğum yardımı, askerlik yardımı, doğal afet yardımı, sigorta bedeli, izin harçlığı, jestiyon ödemeleri, ölüm yardımı, fazla çalışma ücreti, iş arama yardımı, harcırah, bir defalık verilen ikramiyeler, jübile ikramiyesi. 

Toplum arasında çalışanlar son brüt maaşlarının tamamı kadar kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını düşünmektedir. Damga vergisi gibi bazı kalemlerde kesintiler uygulanmaktadır. Kıdem tazminatı şu şekilde hesaplanmaktadır;

1. Çalışan çalışmış olduğu toplam süre belirlenir
2. Çalışanın çalıştığı toplam yıl sayısı ile almış olduğu son brüt ücret (yol parası, yemek parası ve diğer ödemeler birlikte) çarpılır. 
3. Bir tam yıl sürenin dışında kalan tüm günler belirlenir ve günlük brüt ücretle çarpılır
4. Ortaya çıkan tutardan %0,759 oranında damga vergisi kesilir ve geriye kalan tutar çalışana kıdem tazminatı olarak ödenir. 

Kıdem tazminatının yani sıra çalışan ihbar tazminatı da alması mümkündür. İhbar tazminatı ihbar süresine göre belirlenmekle olup kıdem tazminatından farklı olarak gelir vergisi gibi bazı kesintiler yapılarak çalışana ödeme yapılır. 

Sizin de yukarıda belirttiğimiz türde kıdem tazminatı kapsamına giren bir hususta yaşadığınız bir ihtilaf veya destek almak istediğiniz bir husus varsa, bize iletişim kısmında bulunan numaralarımızdan veya Whatsapp iletişim hattımızdan ulaşarak danışmanlık hizmeti alabilir veya avukatlarımızla yüz yüze görüşmek için randevu oluşturabilirsiniz.

1.Evlendikten Sonra İşten Ayrılan Kadın Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

Evlilik nedeniyle iş akdini fesheden kadın evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde tazminatını talep etmesiyle kıdem tazminatını alabilir. 

2.Ölen İşçinin Kıdem Tazminatını Mirasçı Alabilir Mi?

İşçinin ölümü halinde kıdem tazminatı mirasçılara geçer. Yasal mirasçıların işverene başvurarak talep edebilirler. 

3.İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

Kendi rızasıyla işten ayrılan işçi kıdem tazminatı alamaz. Ancak işçi üzerine baskı uygulayarak istifa etmesine zorlanması halinde işçinin kıdem tazminatı alma hakkı değer eder. Bu baskının ispatının işçi tarafından yapılması gerekmektedir.

4.Kıdem Tazminatına Neler Dahil Olur?

İşçinin çalıştığı her 1 yıllık süre için 1 aylık brüt ücret ödenir. Ayrıca yol ve yemek ücretleri, prim, yardımlar ve ikramiyeler de hesaba katılmaktadır.

5.İşyerinin Başka Birisine Devredilmesi veya Satılması Halinde İşte Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

İşyerinin satılması veya devredilmesi halinde işçiler çalışmaya devam eder. Ancak işveren işçinin iş akdini feshederek işçinin kıdem tazminatını vermesi gerekmektedir. 

6.Doğum veya Hamilelik Sebebiyle İşten Ayrılmak İsteyen İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?

Bu sebeplerden dolayı işten ayrılmak isteyen işçi kıdem tazminatı alamaz. Bu durum istifa kapsamında yer almaktadır.

7.Kıdem Tazminatına Dahil Olmayan Ödemeler Nelerdir?

Evlenme yardımı, hastalık yardımı, doğum yardımı, bayram harçlığı ve seyahat primi kıdem tazminatına dahil edilmemektedir.

8.Kıdem Tazminatı Davası Açılmadan Önce Arabulucuya Başvurmak Zorunlu Mu?

Yapılan düzenlemelerle beraber dava öncesi arabulucuya başvurmak zorunludur.